អត្ថបទព័ត៌មានស្តីពីសុខភាព ក្រោមប្រធានបទ “រោគសញ្ញាសម្ពាធឈាមខ្ពស់ និងមូលហេតុបង្ក”
អត្ថបទដោយ : ឥន សូហ្វីយ៉ា
#MJQE#AmericanInterconSchool
នៅលើលោកយើងនេះ គ្មានអ្នកណាចង់ឈឺនោះទេ។ ហើយក៍គ្មានអ្នកណាអាចចៀសវាងពីការឈឺបានដែរ។ ដូចនេះនាងខ្ញុំសូមលើកយកពីជំងឺមួយមកបង្ហាញ គឺជំងីសម្ពាធឈាមខ្ពស់ និងមូលហេតុបង្កដូចខាងក្រោម ៖
តើអ្នកដឹងទេថា សម្ពាធឈាមជាអ្វី?
សម្ពាធឈាម គឺជាសម្ពាធនៃឈាមដែលរុញច្រានជញ្ជាំងសរសៃឈាមរបស់អ្នក។ សរសៃឈាមអារទែដឹកឈាមពីបេះដូងរបស់អ្នកទៅផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរាងកាយរបស់អ្នក។ សម្ពាធឈាមរបស់អ្នកជាធម្មតាកើនឡើង និងធ្លាក់ចុះពេញមួយថ្ងៃ។
តើលេខសំពាធឈាមមានន័យដូចម្តេច?
សម្ពាធឈាមត្រូវបានវាស់ដោយប្រើលេខពីរ៖ លេខទីមួយ ហៅថាសម្ពាធឈាម systolic វាស់សម្ពាធក្នុងសរសៃឈាមរបស់អ្នក នៅពេលបេះដូងលោត។ លេខទីពីរ ហៅថាសម្ពាធឈាម diastolic វាស់សម្ពាធក្នុងសរសៃឈាមរបស់អ្នកនៅពេលដែលបេះដូងរបស់អ្នកសម្រាកនៅចន្លោះពេលលោត។ប្រសិនបើការវាស់វែងអាន 120 systolic និង 80 diastolic អ្នកនឹងនិយាយថា “120 លើ 80” ឬសរសេរ “120/80 mmHg”។ កម្រិតសម្ពាធឈាមធម្មតា គឺតិចជាង 120/80 mmHg។
តើសម្ពាធឈាមខ្ពស់ (លើសឈាម) ជាអ្វី?
សម្ពាធឈាមខ្ពស់ ឬហៅថាលើសសម្ពាធឈាម គឺជាសម្ពាធឈាមដែលខ្ពស់ជាងធម្មតា។ សម្ពាធឈាមរបស់អ្នកប្រែប្រួលពេញមួយថ្ងៃដោយផ្អែកលើសកម្មភាពរបស់អ្នក។ ការវាស់សម្ពាធឈាមឱ្យលើសកម្រិតធម្មតាអាចនាំឱ្យមានការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនៃសម្ពាធឈាមខ្ពស់ (ឬលើសសម្ពាធឈាម)។ កម្រិតសម្ពាធឈាមរបស់អ្នកកាន់តែខ្ពស់ ហានិភ័យកាន់តែខ្ពស់ចំពោះបញ្ហាសុខភាពផ្សេងទៀត ដូចជាជំងឺបេះដូង គាំងបេះដូង និងដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។
តើរោគសញ្ញាសម្ពាធឈាមខ្ពស់មានអ្វីខ្លះ?
សម្ពាធឈាមខ្ពស់ជាធម្មតាមិនមានសញ្ញាព្រមាន ឬរោគសញ្ញាទេ ហើយមនុស្សជាច្រើនមិនដឹងថាពួកគេមានជំងឺនេះទេ។ ការវាស់សម្ពាធឈាមរបស់អ្នក គឺជាវិធីតែមួយគត់ដើម្បីដឹងថាតើអ្នកមានជំងឺលើសឈាមឬអត់។
តើអ្វីបណ្តាលឱ្យមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់?
សម្ពាធឈាមខ្ពស់ជាធម្មតាវិវត្តន៍ទៅតាមពេលវេលា។ វាអាចកើតឡើងដោយសារជម្រើសរបៀបរស់នៅដែលមិនមានសុខភាពល្អ ដូចជាមិនទទួលបានសកម្មភាពរាងកាយទៀងទាត់គ្រប់គ្រាន់។ ស្ថានភាពសុខភាពមួយចំនួន ដូចជាជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងការធាត់ក៏អាចបង្កើនហានិភ័យនៃការវិវត្តទៅជាជំងឺលើសឈាមផងដែរ។ សម្ពាធឈាមខ្ពស់ក៏អាចកើតមានអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះផងដែរ។
អត្ថបទដកស្រង់ និងបកប្រែចេញពីគេហទំព័រ៖ https://www.cdc.gov/bloodpressure/about.htm